C# Ders 11: Diziler: Kolayca Öğrenin ve Uygulayın

Diziler, C# programlama dilinin en temel veri yapılarından biridir. Birden fazla değişkeni bir arada tutarak veri yönetimini kolaylaştırır. Tek boyutlu ve çok boyutlu diziler, verileri düzenli bir şekilde saklamak ve hızlı erişim sağlamak için kullanılır. Bu yazımızda, dizilerin tanımından kullanım örneklerine kadar her şeyi detaylı bir şekilde ele alacağız.

Dizi Nedir ve Neden Kullanılır?

Diziler, aynı türdeki birden fazla değeri tek bir yapı altında tutan bir veri tipidir. Örneğin, bir sınıftaki öğrencilerin isimlerini, bir alışveriş listesini veya haftanın günlerini saklamak için diziler kullanılabilir.

Dizi Türleri

1. Tek Boyutlu Diziler (1D): Basit bir liste halinde veri saklar.
2. Çok Boyutlu Diziler (2D): Satır ve sütunlardan oluşan daha karmaşık veri yapıları oluşturur.

C#’ta Dizi Tanımlama

C# dilinde dizi tanımlamak oldukça basittir. Aşağıdaki gibi bir dizi tanımlanabilir:

// Bir diziyi tanımlama ve boyutunu belirleme
string[] studentArray = new string[3];

// Dizi elemanlarına değer atama
studentArray[0] = "Ahmet";
studentArray[1] = "Ayşe";
studentArray[2] = "Mehmet";

Diziler tanımlanırken boyutları mutlaka belirtilmelidir. Aksi takdirde program hata verebilir.

Dizi Elemanlarına Erişim

Dizilerde elemanlara indeks numarası ile erişilir. Bu numaralar sıfırdan başlar.

Örnek: Dizi Elemanlarına Erişim

Console.WriteLine(studentArray[0]); // Çıktı: Ahmet
Console.WriteLine(studentArray[1]); // Çıktı: Ayşe
Console.WriteLine(studentArray[2]); // Çıktı: Mehmet

Dizi Yazdırma Yöntemleri

Dizinin tüm elemanlarını yazdırmak için döngüler kullanılabilir. C# dilinde for ve foreach döngüleri bu işlem için idealdir.

for Döngüsü Kullanımı

for (int i = 0; i < studentArray.Length; i++)
{
    Console.WriteLine(studentArray[i]);
}

foreach Döngüsü Kullanımı

foreach (var student in studentArray)
{
    Console.WriteLine(student);
}

foreach döngüsü, dizinin tüm elemanlarını sırasıyla işlemek için daha kısa ve kullanışlı bir yöntemdir.

Çok Boyutlu Diziler

İki boyutlu diziler, daha karmaşık veri yapılarını saklamak için kullanılır. Bu diziler satır ve sütun mantığıyla çalışır.

Örnek: İki Boyutlu Dizi

string[,] cities = new string[2, 3]
{
    { "İstanbul", "Ankara", "İzmir" },
    { "Bursa", "Antalya", "Trabzon" }
};

// Elemanlara erişim
Console.WriteLine(cities[0, 1]); // Çıktı: Ankara
Console.WriteLine(cities[1, 2]); // Çıktı: Trabzon

İki boyutlu dizilerde, elemanlara erişmek için iki indeks numarası kullanılır.

Uygulama Örnekleri

Kullanıcıdan Veri Alarak Dizi İşleme

Console.WriteLine("Kaç öğrenci kaydedeceksiniz?");
int n = int.Parse(Console.ReadLine());

string[] students = new string[n];

for (int i = 0; i < n; i++)
{
    Console.Write($"Öğrenci {i + 1} ismini girin: ");
    students[i] = Console.ReadLine();
}

Console.WriteLine("\nKaydedilen Öğrenciler:");
foreach (var student in students)
{
    Console.WriteLine(student);
}

Bu örnekte, kullanıcıdan alınan veriler bir diziye kaydedilir ve ardından ekrana yazdırılır.

Dizilerle Çalışırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• İndeks Hataları: Dizinin boyutunu aşan bir indeks kullanılırsa, IndexOutOfRangeException hatası alınır.
• Dizi Boyutu: Diziler tanımlandıktan sonra boyutları değiştirilemez. Dinamik koleksiyonlar için List gibi yapılar kullanılabilir.
• Diziler ve Döngüler: Büyük veri setleriyle çalışırken performansa dikkat edilmelidir.

Sonuç

C# dizileri, verileri düzenli bir şekilde saklamak ve işlemek için ideal bir araçtır. Tek boyutlu diziler basit veri saklama ihtiyaçlarını karşılarken, çok boyutlu diziler daha karmaşık veri yapılarıyla çalışmak için kullanılabilir.

Bu yazıda öğrendiğiniz bilgilerle dizilerin temel özelliklerini kavrayabilir ve bunları uygulamalarınızda rahatlıkla kullanabilirsiniz. Daha fazla bilgi ve uygulama için yukarıdaki videoyu izlemeyi unutmayın!